Charles Stross, „Szklany dom”

Charles Stross to jeden z ważniejszych współczesnych pisarzy science fiction, kojarzony przede wszystkim za sprawą Accelerando. W przypadku tej publikacji można było mówić o powieści wieloaspektowo przedstawiającej ideę, w jakim kierunku zmierzać będzie rozwój ludzkości. Ze Szklanym domem sprawa przedstawia się zgoła inaczej. Choć książkę uznać można za niejaką kontynuację rozrysowanych w Accelerando koncepcji – XXVII wiek, wynaleziono bramki T i A – i choć futurologiczne obrazy również pełnią tu rolę fundamentu, to nie one napędzają powieść. Tym razem Stross za pomocą prostego narzędzia powraca do „wieków ciemnych” i dokonuje swoistego rozliczenia z przeszłością.

Czytaj więcej

Jacek Piekara, „Miecz Aniołów” – Powtórka z rozrywki

Trzeci tom zogniskowany na tułaczce uniżonego Sługi Bożego, Mordimera Madderdina, to lektura nie przeznaczona dla wszystkich. Przy Mieczu Aniołów krąg usatysfakcjonowanych odbiorców zdecydowanie ulega zawężeniu, zresztą nie bez przyczyny. Chrystus gniewnie zstępujący z krzyża, spływająca krwią Jerozolima? Powtarzające się przytyki w stronę księży i Kościoła? Szczegółowo opisywane tortury albo snute przez Mordimera wątpliwej jakości moralnej rozważania? Oczywiście, że nie o tym mowa – nie w kontekście skandalu – wszak wszystko powyższe już było. Niemniej jednak można uznać to za dobry trop, bo otóż właśnie, było i jest nadal, nihil novi sub sole…

Czytaj więcej

David Ebershoff, „Dziewczyna z portretu” – Duńska dziewczyna

Historia Lili Elbe, pierwszej osoby, która przeszła operację zmiany płci, jest powszechnie znana. Lili urodziła się w 1882 roku w Danii jako Einar Wegener i przez większość swojego życia uznawana była za mężczyznę. Pod nazwiskiem Wegener wykładała malarstwo na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, tam też poznała swoją przyszłą żonę, która miała później stać się dla niej największym wsparciem w drodze kształtowania się tożsamości kobiety. Seria operacji zmiany płci miała miejsce w latach trzydziestych dwudziestego wieku, a wydarzenia z tamtego okresu zawarte zostały w autobiograficznej książce Z mężczyzny w kobietę. Na jej podstawie David Ebershoff stworzył własną powieść, starannie i w subtelny sposób opisującą zmagania, których podjęło się to niezwykłe małżeństwo.

Czytaj więcej

Philip José Farmer, „Gdzie wasze ciała porzucone”

Gdzie wasze ciała porzucone jest pierwszym tomem cyklu Świat Rzeki, nagrodzonym Hugo w roku 1972 i po raz drugi wydanym w Polsce. Ta na pierwszy rzut oka przygodowa książka podbudowę czerpie z filozoficznych i socjologicznych zagadnień, i przedstawia je w formie zupełnie materialnej. Oto bowiem na samym wstępie ukazana zostaje scena śmierci głównego bohatera – znanego z historii dziewiętnastowiecznego awanturnika, Richarda Francisa Burtona. Bynajmniej nie jest to wybieg mający na celu zbudowanie napięcia, nie otwiera on także zagadki kryminalnej. Burton faktycznie umiera, a jego przygoda zaczyna się już po rozłączeniu ducha z ciałem.

Czytaj więcej

Lauren Beukes, „Zoo City” – Z leniwcem na plecach

Na horyzoncie czytelniczym pojawiła się nowa powieść fantastyczna skupiająca uwagę na świecie współczesnym, lecz w nieznanej masowo odsłonie. W tym samym nurcie, poruszając się po obszarze krajów rozwijających się, pisze między innymi Ian McDonald (Rzeka bogów, Dom derwiszy. Dni Cyberabadu). Wraz z Zoo City przyszedł czas na Południową Afrykę i największe miasto RPA, Johannesburg. Wizja Lauren Beukes pokazuje metropolię jako zindustrializowaną, zachłyśniętą ideologiami Zachodu, blichtrem oraz pogonią za pieniądzem, a jednocześnie mocno zakorzenioną w afrykańskiej kulturze sangomów, zaklęć oraz duchów przodków. Jest to również miasto slumsów i nowej formy apartheidu, bo choć nie w zinstytucjonalizowanej formie, osoby zanimalizowane spycha się poza margines społeczeństwa.

Czytaj więcej

Jonathan Carroll, „Kraina Chichów”

Niezwykła, magiczna, osnuta tajemnicą, dla wrażliwych, zawierająca elementy grozy i humoru. To najczęściej pojawiające się opisy Krainy Chichów. Nie jest niczym niezwykłym usłyszeć pochlebne opinie czy nawet peany na cześć tej książki, jak również całej prozy Jonathana Carrolla. Wielką popularność w Polsce zdobył on niedługo po tym, kiedy odrzucony przed wydawców ze względu na przemieszanie gatunkowe Krainy Chichów został poparty przez Stanisława Lema. Jestem pewna, że spotka się to z zaskoczeniem, lecz ja uprzedzeń do fantastyki nie żywię. Mimo to moje obcowanie z literackim debiutem Carrolla przebiegało bez większych zachwytów.

Czytaj więcej

Scott Westerfeld, „Behemot”

Behemot, tom drugi głośnej w fantastycznym światku młodzieżowej trylogii, stanowi bezpośrednią kontynuację wątków otwartych w części pierwszej. Niewiele spraw uległo zmianie. Kadet Deryn Sharp wciąż ukrywa przed światem, że jest dziewczyną; książę Aleksander Habsburg wciąż ukrywa przed światem, że jest arcyksięciem. Podobnie rzecz ma się z konstrukcją powieści, chociaż – co uznać można za pierwszy przejaw wyższości części drugiej nad pierwszą – pod względem fabularnym Behemot wspiął się przynajmniej o oczko wyżej. Wziąwszy pod uwagę powszechnie znaną tendencję spadkową środkowych tomów, to miłe zaskoczenie.

Czytaj więcej